Skip to main content

Jak dbać o higienę jamy ustnej podczas noszenia aparatu ortodontycznego na zęby?

Dziś łatwiej niż kiedykolwiek osiągnąć wymarzony, zdrowy i piękny uśmiech. Do dyspozycji mamy mnóstwo produktów, którymi możemy rozjaśnić zęby bez wychodzenia z domu, natomiast ewentualne wady zgryzu z łatwością korygują aparaty ortodontyczne. Przyrządy te zachwycają efektami leczenia, jednak mają również swoje słabsze strony: trzeba je nosić na zębach dość długo oraz utrudniają codzienną higienę jamy ustnej. Z naszego tekstu dowiesz się, jak umiejętnie dbać o zęby i dziąsła podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego lub zdejmowanego aparatu na zęby, i które z dostępnych na rynku akcesoriów powinny Ci w tym pomóc.

Higiena aparatu ortodontycznego i akcesoria, które mogą Ci się przydać

Wady zgryzu mogą pojawiać się na skutek różnych czynników, w tym między innymi złych nawyków z dzieciństwa (za długiego ssania smoczka, obgryzania paznokci czy kredek), chorób ogólnoustrojowych (tarczycy, zaburzeń przysadki mózgowej), czy też uwarunkowań genetycznych. Najskuteczniejszą metodą, aby się z nimi uporać, jest założenie aparatu nazębnego. Taki aparat trzeba nosić na zębach przeciętnie 2-2,5 roku, jednak warto się „przemęczyć”, ponieważ aparaty regulują ustawienie zgryzu w sposób bardzo efektywny.

Okres noszenia aparatu bywa uciążliwy przede wszystkim z uwagi na to, jak trudno w jego trakcie zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej. Zarówno zęby, do których przymocowany jest aparat, jak i same „druty” wymagają szczególnego traktowania. Przez cały okres noszenia aparatu nie należy na przykład spożywać produktów twardych (gdyż mogłyby naruszyć konstrukcję aparatu) oraz lepkich i ciągnących się (ich resztki są trudne do usunięcia). Konieczne jest także oczyszczanie trudno dostępnych obszarów przy pomocy specjalnych akcesoriów. Szczególnie przydatne z nich to:

  • szczoteczka z miękkim włosiem – jak myć zęby z aparatem? Podczas korzystania z aparatu ortodontycznego nie należy myć zębów tradycyjnymi szczoteczkami, gdyż posiadają one zazwyczaj twarde włókna, które mogą okazać się zarówno dla nas, jak i konstrukcji aparatu inwazyjne. Poza tym, włosie klasycznych szczoteczek nie jest w stanie dotrzeć do wszystkich newralgicznych obszarów. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest inwestycja w szczoteczkę soniczną, która z docieraniem do przestrzeni międzyzębowych radzi sobie dużo łatwiej. Szczególną uwagę warto zwrócić na szczoteczki soniczne brytyjskiej marki Smilesonic, które mają zainstalowany delikatny tryb pracy, dostosowany do potrzeb użytkowników z aparatami. To – w naszej opinii – najlepsze szczoteczki do aparatu ortodontycznego. Do urządzeń możemy też dopasować specjalne, dostosowane do czyszczenia miejsc trudno dostępnych końcówki;
  • irygator dentystyczny – nicią dentystyczną trudno jest manewrować pomiędzy poszczególnymi elementami aparatu. Irygator to sprzęt, który świetnie usunie resztki pokarmu z każdej szczeliny aparatu;
  • pasta ortodontyczna – nie jest produktem niezbędnym, ale na pewno przydatnym. Pasta do zębów aparatu ortodontycznego ma specjalną konsystencję, która ułatwia docieranie do najtrudniej dostępnych obszarów. Zawiera również składniki kojące ból spowodowany użytkowaniem aparatu oraz zmniejszające nadwrażliwość zębów w trakcie leczenia ortodontycznego.

Jak czyścić aparat ortodontyczny i jamę ustną w trakcie noszenia aparatu?

Pielęgnacja jamy ustnej w trakcie noszenia aparatu ortodontycznego powinna wyglądać nieco inaczej. Podstawowe zasady są jednak takie same: zęby należy szczotkować przynajmniej dwa razy dziennie przez dwie minuty, oczyszczając zarówno ich powierzchnię, jak i przestrzenie międzyzębowe (do ich pielęgnacji może posłużyć nam irygator). Ponadto, w przypadku użytkowników aparatów ortodontycznych szczególnie pomocne mogą okazać się płyny do płukania ust – takie akcesoria nie tylko świetnie odświeżają oddech, ale potrafią również usuwać naleciałości z miejsc, do których nie była w stanie dotrzeć ani szczoteczka, ani nawet irygator. Pamiętajcie, że mycie zębów dwa razy dziennie to za mało. Higiena zębów z aparatem ortodontycznym, wymaga też innych, dodatkowych kroków.

Higiena zębów u osób z aparatem ortodontycznym, czyli szczotkowanie zębów krok po kroku

Oto jak w pięciu krokach powinno wyglądać codzienne szczotkowanie jamy ustnej z aparatem ortodontycznym na zębach.

  1. Ustawiamy szczoteczkę soniczną do zębów z aparatem pod kątem 45 stopni do zębów.
  2. Czyszczenie zaczynamy od mocowań na zębach trzonowych, a następnie powoli przesuwamy szczoteczkę wzdłuż łuku zębowego, w kierunku zębów przednich.
  3. W trakcie mycia wykonujemy ruchy wymiatające w płaszczyźnie góra-dół.
  4. Staramy się myć zęby delikatnie i subtelnie, nie dociskamy włosia szczoteczki do elementów aparatu.
  5. Mycie zębów powinno trwać klasycznie około dwie minuty. Po jego zakończeniu usuwamy naleciałości z miejsc trudno dostępnych irygatorem (ewentualnie nicią dentystyczną) oraz przepłukujemy usta specjalistycznym płynem do płukania.

Nitkowanie zębów z aparatem – w jaki sposób osoby noszące na zębach aparat ortodontyczny dbają o przestrzenie międzyzębowe?

Nitkowanie zębów, na których umieszczony jest aparat ortodontyczny, bywa mocno utrudnione, ale nie jest niemożliwe. Warto zaopatrzyć się w specjalną nitkę do oczyszczania zamków ortodontycznych. Najlepszym sposobem na pielęgnację przestrzeni międzyzębowych u osób w trakcie leczenia ortodontycznego będzie jednak zastosowanie irygatora dentystycznego, który działa nie tylko skutecznie, ale również
w pełni bezpiecznie dla dziąseł czy też szkliwa zębów.

Higiena w przypadku aparatu stałego vs aparatu zdejmowanego (aparatu ortodontycznego ruchomego) – czy się różni?

Higiena w przypadku ortodontycznego aparatu stałego nie różni się znacząco od higieny w przypadku ortodontycznego aparatu zdejmowanego. W obu sytuacjach elementy aparatu muszą być oczyszczone zarówno dokładnie, jak i delikatnie, aby nie doprowadzić do odkształcenia się drutów.

Nieprawidłowa higiena jamy ustnej – te błędy możesz popełniać podczas mycia zębów!

Nieprawidłowa higiena jamy ustnej może doprowadzić do rozwoju próchnicy, stanów zapalnych dziąseł i przyzębia, a nawet utraty zębów. Najczęściej popełniane błędy
w pielęgnacji zębów i dziąseł to:

  • zbyt rzadkie mycie zębów
  • mycie zębów od razu po jedzeniu
  • zbyt mocne dociskanie szczoteczki
  • pomijanie higieny języka
  • nieodpowiednia dieta
  • pomijanie higieny przestrzeni międzyzębowych
  • stosowanie zbyt twardych lub zbyt miękkich szczoteczek
  • stosowanie niewłaściwych technik szczotkowania zębów
  • brak wizyt kontrolnych w gabinecie stomatologicznym.

Noszę aparat ortodontyczny – czy potrzebuję specjalnej szczoteczki do zębów, aby oczyścić zęby z zalegających osadów i resztek jedzenia?

Jeśli nosisz aparat ortodontyczny, potrzebujesz specjalnej szczoteczki do zębów. Manualne szczoteczki stworzone do oczyszczania zamków posiadają włosie ułożone w kształt litery V, natomiast innym sposobem na higienę zębów w takim przypadku może być zastosowanie szczoteczki jednopęczkowej. Najlepszą metodą na pielęgnację jamy ustnej z aparatem ortodontycznym będzie jednak zaopatrzenie się w szczoteczkę elektryczną lub soniczną ze specjalnym trybem stworzonym do tego celu. Dodatkowo w zestawie z urządzeniem może znajdować się końcówka ortodontyczna.

Szczoteczka soniczna do aparatu ortodontycznego – postaw na modele Smilesonic, jeśli chcesz czyścić zęby lepiej niż dotychczas

Szczoteczki soniczne jako jedyne dostępne na rynku urządzenia są w stanie usuwać do 100% bytującej na powierzchni zębów płytki nazębnej. Właśnie dlatego użytkownicy aparatów ortodontycznych powinni zwrócić na nie szczególną uwagę. Urządzenia te wykorzystują do mycia fale dźwiękowe, które wytwarzają podczas szczotkowania czyszczące bąbelki, eliminujące bakterie nawet z trudno dostępnych obszarów.

Wspominaliśmy wcześniej, że dodatkowo szczoteczki soniczne firmowane logiem Smilesonic oferują specjalny tryb pracy, który jest dostosowany do potrzeb osób noszących aparaty. To tryb Sensitive, w którym włosie szczoteczki osiąga prędkość 62 000 ruchów na minutę. Znajdziesz go w modelach szczoteczek sonicznych:

Do wszystkich tych urządzeń możesz też dopasować specjalnie wyprofilowane, dedykowane zębom z założonym aparatem ortodontycznym, ortodontyczne głowice czyszczące OrthoClean.

Czy mimo nieco bardziej skomplikowanej higieny warto zdecydować się na założenie aparatu ortodontycznego?

Oczywiście, że tak! Utrudniona higiena jamy ustnej nie powinna odwieść nas od założenia aparatu ortodontycznego. Leczenie ortodontyczne ma bardzo duży wpływ na zdrowie pacjenta. Korygowanie nieprawidłowości w jamie ustnej pozwala ograniczyć nadmierne ścieranie się zębów, wywołane np. wrodzonymi lub nabytymi wadami zgryzu.

Jak dbać o zęby po zdjęciu aparatu?

Po zdjęciu stałego aparatu ortodontycznego pacjent zobowiązany jest do noszenia aparatu retencyjnego, który ma na celu utrwalenie efektów leczenia. Musi również zgłaszać się na wizyty kontrolne. Poza tym pielęgnacja zębów po zdjęciu aparatu nie różni się od pielęgnacji tych zębów, które nie zostały poddane leczeniu ortodontycznemu. Należy je codziennie szczotkować, nitkować, a także płukać jamę ustną płynem stworzonym do tego celu. Warto również stosować odpowiednie techniki mycia zębów oraz używać środków higienicznych dobrej jakości.

Sprawdźcie także: co to diastema | bruksizm co to jest | ząbkowanie – jak sobie z nim poradzić?

Grzegorz Kostka

specjalista ds. technologii Smilesonic

Zostaw komentarz