Kserostomia – co to jest i jak pozbyć się problemu suchości w ustach?
Szacuje się, że na dolegliwość, którą opisujemy w niniejszym artykule, choruje nawet 10% populacji. Największą grupę stanowią osoby, które ukończyły 65. rok życia. Czym tak naprawdę jest kserostomia? Jakie są jej przyczyny i objawy? W jaki sposób możemy pozbyć się problemu suchości w jamie ustnej? Zachęcamy do lektury!
Kserostomia – co to jest?
Kserostomia to przewlekłe uczucie suchości w jamie ustnej. Jest to choroba, której nie należy mylić ze zwykłą suchością w ustach, pojawiającą się np. po dużym wysiłku fizycznym czy przy intensywnym oddychaniu przez usta w nocy. Wiąże się ze zmniejszonym wydzielaniem śliny, która pełni w naszym organizmie bardzo ważne funkcje, m.in. ochronną, trawienną, immunologiczną, a także umożliwia odczuwanie smaku oraz odpowiada za przygotowanie pokarmu do połknięcia. Możemy wyróżnić dwa rodzaje kserostomii:
- prawdziwa – gdy mamy do czynienia z upośledzeniem funkcjonowania ślinianek, czyli gruczołów odpowiedzialnych za wydzielanie śliny
- rzekoma – gdy pacjent posiada suchą jamę ustną nawet mimo właściwie funkcjonujących ślinianek; przyczyną są wówczas zaburzenia wegetatywnego układu nerwowego.
Kserostomia – przyczyny
Istnieje naprawdę wiele przyczyn przewlekłej suchości w jamie ustnej. Takie zjawisko może być związane z niedostatecznym nawodnieniem organizmu lub zbyt intensywnym pozbywaniem się z niego wody, co może wywoływać różne choroby i infekcje, np. biegunki, wymioty, silne krwawienia itd. Suchość jamy ustnej może mieć swoje źródło również w przyjmowaniu niektórych leków. Najczęściej występujące przyczyny kserostomii to:
- AIDS
- cukrzyca
- palenie wyrobów tytoniowych
- choroby alergiczne
- zaburzenia psychiczne
- grzybice jamy ustnej
- nadczynność tarczycy
- odwodnienie organizmu
- niedobory witamin i minerałów
- choroby tkanki łącznej, np. zespół Sjorgena
- przyjmowanie leków moczopędnych, przeciwalergicznych, cholinolitycznych, przeciwastmatycznych czy stosowanych w leczeniu chorób psychicznych.
Kserostomia – objawy
Możemy wymienić następujące objawy kserostomii:
- pęknięcia w kącikach ust
- zanik błony śluzowej
- zaburzenia w odczuwaniu smaku
- nieprzyjemny zapach z jamy ustnej
- trudności w mówieniu, jedzeniu i połykaniu pokarmu
- pieczenie oraz owrzodzenia jamy ustnej i języka
- zwiększona podatność na infekcje grzybicze jamy ustnej.
Jak pozbyć się problemu suchości w ustach?
Jak pozbyć się problemu suchości w ustach? Leczenie kserostomii najczęściej polega na wykryciu oraz usunięciu dolegliwości, która jest przyczyną produkcji zbyt małej ilości śliny. Z kolei niektóre sposoby mają na celu tylko zwalczanie objawów kserostomii. Lekarze rekomendują stosowanie preparatów, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie ślinianek, a także środków, które są substytutami śliny. Bardzo ważna jest także prawidłowa pielęgnacja jamy ustnej. Niektórzy specjaliści, aby pozbyć się chorób grzybiczych oraz owrzodzeń, przepisują swoim pacjentom leki przeciwgrzybicze, antybiotyki i chemioterapeutyki. Bardzo często działają one jednak tylko przez krótki czas.
Istnieje wiele domowych sposobów na walkę z kserostomią. Wśród nich możemy wyróżnić:
- regularne spożywanie wody
- żucie gum bez dodatku cukru
- suplementacja witaminami
- spożywanie cukierków bez cukru
- spożywanie produktów bez kofeiny
- oddychanie przez nos, a nie przez usta
- stosowanie nawilżaczy powietrza
- ograniczenie spożywania produktów bogatych w cukier
- rezygnacja z palenia wyrobów tytoniowych
- rezygnacja z nadmiernego picia alkoholu
- płukanie jamy ustnej płynami bez dodatku alkoholu
- płukanie jamy ustnej naturalnymi płukankami, np. z szałwią
- spożywanie nabiału, który nawilża jamę ustną i bierze udział w remineralizacji szkliwa.