Ząbkowanie u niemowląt, czyli o tym, jak dbać o pierwsze zęby. Sprawdzone sposoby na ząbkowanie u dzieci
Ząbkowanie to trudny, ale bardzo ważny okres w rozwoju dziecka. Niektórzy uważają, że mleczaki nie wymagają takiej higieny i pielęgnacji jak zęby stałe. Nic bardziej mylnego! O pierwsze zęby mleczne należy dbać tak samo, a może i nawet lepiej. To, w jaki sposób będziemy je pielęgnować, ma wpływ na ich stan w przyszłości. Jak przebiega ząbkowanie u niemowlaka? Czy każde dziecko przechodzi ząbkowanie tak samo, a może inaczej? Jakie są pierwsze objawy ząbkowania u dziecka i kiedy warto skonsultować się ze stomatologiem lub pediatrą? Jak złagodzić dolegliwości towarzyszące ząbkowaniu dziecka? Na te i inne pytania odpowiadamy w dalszej części artykułu. Koniecznie zostańcie z nami do końca!
Kalendarz ząbkowania. Kiedy rozpoczyna się okres ząbkowania i jaka jest kolejność wyrzynania się zębów u dzieci?
Zawiązki pierwszych ząbków pojawiają się już w 6. tygodniu ciąży. Noworodek, który przychodzi na świat, ma już wykształcone, choć jeszcze niewidoczne, wszystkie mleczaki. Jako pierwsze pojawiają się dolne jedynki, a ma to miejsce między 4. a 6. miesiącem życia. Górne jedynki wychodzą na powierzchnię do 12. miesiąca. Okres między 9. a 13. miesiącem życia dziecka to czas na pojawienie się dolnych i górnych dwójek. Kolejne wyrastają pierwsze zęby trzonowe, czyli dolne i górne czwórki (10-18 miesięcy), a także kły, czyli trójki (15-20 miesięcy). Jako ostatnie w jamie ustnej dziecka pojawiają się dolne i górne piątki w postaci drugich trzonowców (23-31 miesięcy).
Higiena jamy ustnej niemowlaka
Higiena jamy ustnej niemowlaka nie oznacza mycia ząbków, gdyż może być na to zdecydowanie za wcześnie. Ważne jest natomiast wprowadzenie pewnej rutyny i przyzwyczajenie dziecka do czynności higienicznych. Zanim w jamie ustnej malucha pojawiają się pierwsze ząbki, pielęgnacja powinna polegać na regularnym przecieraniu dziąseł i błony śluzowej gazikiem. Taka czynność pozwala na pozbycie się resztek pokarmowych, które są siedliskiem bakterii i grzybów, oraz na masaż wrażliwych dziąseł. Gdy w jamie ustnej dziecka pojawi się pierwszy ząbek, możemy rozpocząć jego codzienną pielęgnację przy zastosowaniu delikatnej ściereczki lub wacika.
Objawy ząbkowania. Po czym poznać, że rozpoczęło się ząbkowanie?
- Swędzące dziąsła. Ząbkowanie zazwyczaj powoduje swędzenie i delikatne ból w dziąsłach, więc dziecko może chcieć to złagodzić, gryząc różne przedmioty. Dziąsła dziecka potrzebują ukojenia i właśnie w ten sposób bobas je sobie zapewnia.
- Wyjątkowo duża ilość śliny to charakterystyczny objaw ząbkowania. Ząbkowanie może prowadzić do nadmiernej produkcji śliny, co może skutkować przekąsem.
- Trudności ze snem. Ból związany z ząbkowaniem może utrudniać dziecku spać — niekiedy konieczny będzie środek przeciwbólowy, podany oczywiście po uprzedniej konsultacji z pediatrą.
- Podwyższona temperatura ciała lub nawet gorączka. Wiele dzieci ma lekko podwyższoną temperaturę podczas ząbkowania.
- Zaczerwienienie i opuchnięcie dziąseł to objawy, które ma większość dzieci. Te objawy są zwykle widoczne zaledwie kilka dni przed pojawieniem się nowego zęba.
- Rozdrażnienie i płacz. Ból i dyskomfort związane z ząbkowaniem mogą prowadzić do zmiany nastroju dziecka, które może być bardziej nerwowe, marudne czy płaczliwe.
- Zaczerwienienie skóry. Podczas ząbkowania niektóre dzieci mogą mieć czerwoną lub podrażnioną skórę wokół ust.
- Problemy z brzuszkiem. Niektóre dzieci mogą doświadczyć luźniejszych stolców, rumieńca pieluszkowego i nawet wymiotów. Podczas procesu ząbkowania może wystąpić biegunka. Jeśli po czasie zaczyna Was ona martwić, możecie skonsultować się z pediatrą.
Wpływ ząbkowania na apetyt dziecka
Zmniejszony apetyt u dziecka lub jego całkowity brak oraz proces ząbkowania są ze sobą ściśle powiązane. Dziecko, któremu wyrastają zęby, odczuwa w związku z tym dyskomfort i dolegliwości bólowe. W dodatku dziąsła malucha są wtedy podrażnione i rozpulchnione, a każdy nacisk na nie odczuwany jest jak ból. Mniejszy apetyt
u ząbkującego dziecka jest więc naturalnym zjawiskiem.
Co podawać dzieciom do jedzenia w okresie ząbkowania?
Dzieci w okresie ząbkowania, z uwagi na dyskomfort i odczuwany ból, powinny spożywać przeciery i papki warzywne lub owocowe. Warto podawać im również schłodzone potrawy, które mogą odprowadzać ciepło z rozgrzanych dziąseł. Niektórzy polecają także schłodzone kawałki warzyw, np. selera naciowego, ogórka czy korzenia pietruszki. W ten sposób przyniesiemy naszym pociechom dużą ulgę.
Jak pomóc dziecku i złagodzić bolesne ząbkowanie domowymi sposobami? Sprawdzone sposoby na ząbkowanie u dzieci
Czy istnieją domowe sposoby, aby pomóc dziecku i złagodzić bolesne ząbkowanie? Okazuje się, że tak! Ulgę w ząbkowaniu może przynieść spożywanie schłodzonych produktów lub potraw, o których wspomnieliśmy wyżej. Ponadto warto od czasu do czasu przeprowadzić masaż dziąseł za pomocą silikonowej szczoteczki lub specjalnej osłonki na palec. Inne sprawdzone sposoby na ząbkowanie u dzieci to smarowanie dziąseł specjalistycznym żelem lub ściereczką tetrową nasączoną rumiankiem, a jeśli również to nie przyniesie ulgi – podawanie środków przeciwbólowych. Najlepiej wybierać preparaty zawierające ekstrakty roślinne, np. z szałwii, mięty, eukaliptusa czy rumianku.
Jak zadbać o pierwsze zęby mleczne?
Na wstępie zaznaczmy, że o pierwsze zęby u niemowlaka trzeba dbać, ponieważ wiele osób wciąż pomija tę kwestię! Jak myć zęby niemowlaka wacikiem? Wystarczy owinąć wacik wokół palca, zwilżyć ciepłą i przegotowaną wodą, a następnie przetrzeć powierzchnię ząbków oraz okoliczne dziąsła. Alternatywą dla wacika jest silikonowa szczoteczka z wypustkami, którą również nakłada się na palec. Gdy mamy do czynienia z większą liczbą ząbków, możemy zastosować szczoteczkę przeznaczoną dla niemowląt.
Pierwsza szczoteczka powinna posiadać odpowiednio mniejszą główkę, krótką rączkę oraz miękkie włókna. Powinna także dobrze trzymać się w dłoni dziecka, które z pewnością będzie chciało samodzielnie wypróbować nowy gadżet. Pamiętajmy, że nauka właściwych nawyków higienicznych na pewno zaprocentuje w przyszłości. Aby nie zanudzić dziecka codzienną higieną jamy ustnej, najlepiej, gdyby czynność ta odbywała się przy akompaniamencie dziecięcych utworów muzycznych. Bardzo ważna jest także asysta rodzica, który powinien czuwać nad prawidłowym przebiegiem całego procesu.
Na tym etapie nie trzeba stosować pasty do zębów. Niemowlak zwykle nie posiada bowiem nawyku wypluwania preparatu. W kwestii zakupu pasty dla dziecka warto zasięgnąć opinii lekarza, który poleci odpowiedni produkt.
Próchnica u niemowląt – czy wiesz, że maluch może zarazić się próchnicą od Ciebie?
Próchnica powoduje nie tylko dyskomfort i ból, ale może też doprowadzić do wypadania zębów. Ma także negatywny wpływ na strukturę zębów stałych wyrastających w miejscu mleczaków. Pierwszym objawem próchnicy u niemowlaków są białe plamki na powierzchni zębów mlecznych, które z czasem zmieniają kolor na nieco ciemniejszy. Dolegliwość ta może przenosić się z rodzica na dziecko, dlatego pamiętajmy, aby nie oblizywać łyżeczki, którą zamierzamy karmić naszą pociechę. To samo dotyczy się także smoczka.
Próchnica butelkowa – problem, który dotyka ząbki
Wśród niemowlaków popularna jest również tzw. próchnica butelkowa, która prowadzi do demineralizacji tkanek zębów. Jej nazwa związana jest z faktem, iż w momencie pojawienia się w jamie ustnej pierwszych ząbków wiele dzieci spożywa pokarm za pomocą butelki. Zawarte w pożywieniu cukry oblepiają uzębienie i stanowią w ten sposób idealną pożywkę dla rozwoju bakterii i grzybów. Najczęściej dotyczy to przednich zębów szczęki. Próchnica butelkowa objawia się żółtawym nalotem, który wkrótce zmienia się w chropowate plamki na szkliwie, z czasem zyskujące czarną barwę.
Profilaktyka próchnicy – zadbaj o zęby zanim u dziecka pojawi się próchnica
Przede wszystkim powinniśmy zadbać o właściwe odżywianie naszego dziecka, które wyklucza częste sięganie po przekąski i słodkie napoje. Między posiłkami zachodzi proces remineralizacji szkliwa, podczas którego składniki mineralne wraz ze śliną wnikają w strukturę zęba. Podjadanie przyczynia się do tego, że ślina jest wypłukiwana, a jej działanie ochronne zostaje wstrzymane. Zadbaj o to, aby podawać swojemu dziecku posiłki o stałych porach. Równie ważna jest oczywiście także odpowiednia higiena jamy ustnej, o której wspomnieliśmy wcześniej.
Sprawdźcie także: Zastosowanie nadtlenku karbamidu w pastach do zębów | Czy pasty z hydroksyapatytem są bezpieczne? | Skaling, czyli najskuteczniejszy sposób na usuwanie kamienia
