Skip to main content

Fluor – szkodzi czy pomaga? Fakty i mity nt. fluoru w paście do zębów

By 12 maja 202223 maja, 2023Porady

Fluor – szkodzi czy pomaga? Fakty i mity nt. fluoru w paście do zębów

Krążą różne opinie na temat tego, czy substancja zwana fluorem szkodzi, czy może pomaga. Okazuje się jednak, co udowadniają setki badań, że związki fluoru w odpowiednich ilościach ma korzystny wpływ na nasze zęby. Nie zapominajmy, że pierwiastek ten występuje naturalnie w organizmie człowieka w proporcjach 3 mg/kg. Zachęcamy do lektury tekstu, dzięki której dowiesz się, czy fluor jest toksycznyczy fluor jest szkodliwy, czy może być rakotwórczy, jak duże ilości fluoru możemy przyjmować, a także czy fluor jest bezpieczny dla dzieci.

Szkodliwość fluoru – czy fluor jest toksyczny?

Nie da się ukryć tego, że fluor to pierwiastek, który ma właściwości toksyczne. Jeśli więc w Waszej głowie kłębi się pytanie, czy fluor jest szkodliwy, odpowiadamy – fluor może być szkodliwy, jednak aby tak było, musi być przyjmowany w nadmiernych ilościach. Kiedy mamy do czynienia z nadmiarem fluoru? Jak rozpoznać zatrucie fluorem?

Zatrucie fluorem – jakie są objawy przedawkowania fluoru?

Objawy ostrego zatrucia fluorem, w zależności od spożytej dawki, to:

  • nudności
  • osłabienie
  • wymioty
  • biegunka
  • bladość
  • bóle brzucha
  • łzawienie
  • ślinotok
  • sinica
  • duszność
  • utrudnione połykanie
  • skurcze w kończynach
  • hipoglikemia
  • arytmia
  • kwasica oddechowa.

Jak widzimy, objawów zatrucia fluorem może być naprawdę sporo. Jeśli dotykają one także Ciebie, powinieneś przyjmować produkty bogate w wapń, dzięki którym ograniczone zostanie wchłanianie fluoru z przewodu pokarmowego.

Częste połykanie substancji z zawartością fluoru może skutkować przewlekłym zatruciem, czyli fluorozą.

Fluoroza – co to jest i jakie jest niebezpieczne stężenie fluoru?

Fluorozę rozpoznasz po plamkach na zębach, które z biegiem czasu ciemnieją i pękają. Najbardziej dotyka ona zęby przedtrzonowe, trzonowe, zęby sieczne i kły. Szkliwo plamkowe to pierwszy objaw przewlekłego zatrucia fluorem.

Zbyt duże stężenie fluoru w organizmie / fluoroza może prowadzić nawet do śmierci! Śmiertelna dawka tego pierwiastka u dorosłego człowieka wynosi 32-64 mg/kg m. c., natomiast u dzieci – 15 mg/kg m.c. Oznacza to, że 5-10 g dawki fluorku sodu, którą podano człowiekowi o wadze 70 kg, może spowodować zgon. Minimalna dawka, która może doprowadzić do przykrych konsekwencji dla organizmu, to 5 mg F/kg m.c. Wówczas trzeba jak najszybciej rozpocząć hospitalizację. Fluorki różnią się od siebie poziomem toksyczności. Fluorek sodu i fluorek potasu są bardziej toksyczne np. od fluoroaminy.

Fluor to substancja, która powoduje raka – czy fluor jest pierwiastkiem rakotwórczym?

Fluor – rakotwórczy czy nie? Wiele osób się nad tym zastanawia! Tymczasem żadne badania nie potwierdziły związku między przyjmowaniem fluoru a chorobami nowotworowymi. Nie ma też dowodów na to, że osoby, które mieszkają na obszarach z wodą fluorkowaną, żyją krócej niż te, które piją wodę bez fluoru. Nie ma też żadnych przesłanek ku temu, aby twierdzić, że fluor ma działanie genotoksyczne, karcinogenne, lub że zaburza funkcje rozrodcze i procesy immunologiczne. Mimo tego warto regularnie kontrolować przyjmowane dawki fluoru – zarówno te z produktów dentystycznych, jak i z żywności (produkty bogate w fluor to ziemniaki, warzywa liściaste, orzechy,).

Czy fluor jest potrzebny człowiekowi i z czym wiąże się niedobór fluoru?

Wiele osób twierdzi, że fluor nie jest potrzebny człowiekowi, jednak jest to mit. Ci sami ludzie nie wiedzą, że fluor zawarty jest w wielu produktach spożywczych: kawie, herbacie, rybach, marchwi czy brokułach. Fluor wpływa pozytywnie na kości, gdyż pobudza komórki, które odpowiadają za ich wzrost, budowę oraz twardość. Pełni też pewną rolę w kształtowaniu mięśni, skóry, tkanki łącznej, włosów oraz ścięgien. Czy fluor jest potrzebny? Zdecydowanie TAK! Jest on niezbędny — w odpowiedniej ilości — dla zdrowia naszych kości i zębów.

Niedobory fluoru wiążą się z zaburzeniami w wiązaniu fosforu, wapnia i magnezu w kościach, co w konsekwencji prowadzi do demineralizacji. Odpowiednia dawka fluoru jest w stanie zatrzymać ten proces. Pierwiastek ten wbudowuje się także w szkliwo i zmienia hydroksyapatyty we fluoroapatyty. Szkliwo staje się wówczas odporne na działanie kwasów. Fluor potrafi także hamować metabolizm cukrów i wytwarzanie kwasów.

Fluor w wodzie pitnej — czy jest potrzebny i jak wpływa na nasze zęby?

Fluoryzację wody przeprowadza się już od lat 50. ubiegłego wieku, a jako pierwsi dokonali tego Amerykanie. Proces ten ma na celu wzmocnić szkliwo zębów oraz zwiększyć jego odporność na próchnicę. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zaleca obniżenie poziomu fluoru w pitnej wodzie butelkowanej z 0,8-1,7 mg/l do 0,7 mg/l. Z kolei według Światowej Organizacji Zdrowia stężenie wspomnianego pierwiastka w wodzie pitnej powinno wynosić od 0,5 do 1 mg/l. Wspomniane dawki fluoru są bezpieczne dla organizmu człowieka. Pamiętajmy jednak o tym, iż przyjmowany w nadmiernych ilościach, może być szkodliwy.

Czy fluor jest bezpieczny dla dzieci? Dopuszczalna dzienne dawka fluoru dla najmłodszych

Jak najbardziej! Musi być tylko podawany w odpowiednich dawkach. Dopuszczalna dzienna dawka fluoru to 3-4 mg, wśród których występuje ten pozyskiwany z wody pitnej, napojów i produktów spożywczych. Ważną rolę podczas szczotkowania zębów dziecka pełni rodzic, który kontroluje cały proces i dba o to, aby mała pociecha nie połknęła pasty, tylko ją wypluła. Na rynku dostępnych jest wiele past do z fluorem, które przeznaczone są tylko dla dzieci. Fluor będzie szkodliwy dla dzieci, jeżeli dostarczymy go do ich organizmu zbyt dużo.

Czy fluor jest szkodliwy, czy bezpieczny dla kobiet w ciąży?

Fluor w ciąży – wolno czy nie wolno? Nie od dziś wiadomo, że kobiety w ciąży powinny przykładać szczególną uwagę do higieny jamy ustnej, gdyż choroby zębów i dziąseł mogą mieć niekorzystny wpływ na rozwój płodu, a nawet na przebieg porodu. Stężenie fluoru w paście do zębów nie powinno przekraczać wtedy 1500 ppm. Taka dawka zapewnia ochronę przed próchnicą, a jednocześnie nie zagraża dziecku.

Pasty do zębów z fluorem czy pasty bez fluoru?

Pasty do zębów bez fluoru, nawet jeśli zawierają produkty pochodzenia naturalnego, np. zioła czy węgiel aktywny, nie są tak skuteczne w ochronie przed próchnicą jak pasty z fluorem. Te pierwsze raczej nie wnikają w powierzchnię szkliwa, nie chronią też skutecznie przed kwasami i bakteriami.

Hydroksyapatyt i nanohydroksyapatyt to alternatywa dla fluoru w pastach do zębów. To minerały, które zbudowano z krystalicznego fosforanu wapnia. Pozwalają na skuteczną remineralizację, a także naprawiają mikrouszkodzenia szkliwa. Badania dowiodły, że hydroksyapatyt jest tak samo skuteczny jak fluor. Jeżeli więc szczotkowanie zębów pastą z fluorem Was nie interesuje — koniecznie zainteresujcie się hydroksyapatytem. 

Fluor a próchnica – czy pasty z fluorem są skuteczne w walce z próchnicą?

Pasty do zębów z fluorem mogą wspomagać remineralizację szkliwa, a także zapobiegać próchnicy oraz hamować jej rozwój, jednakże zawartość wspomnianego pierwiastka nie może przekraczać wówczas 1500 ppm. Tego typu środki najczęściej zawierają 1000-1500 ppm fluoru. W przypadku, gdy wprowadzamy do naszego organizmu zbyt duże jego ilości, możemy przyczynić się do występowania zjawiska fluorozy, która odpowiada za ubytki w szkliwie oraz drobne plamki na powierzchni zębów. Podsumowując, pasty z fluorem są skuteczne w walce z próchnicą zębów oraz innymi dolegliwościami w obrębie jamy ustnej.

Grzegorz Kostka

specjalista ds. technologii Smilesonic

Zostaw komentarz