Licówki – zarówno kompozytowe, jak i porcelanowe – potrafią całkowicie odmienić wygląd uśmiechu. Wyrównują kształt, kolor, zamykają szpary, maskują drobne wady oraz sprawiają, że zęby wyglądają jak z okładki magazynu. Ale żeby ten efekt utrzymał się przez lata, nie wystarczy sam zabieg. Kluczem jest codzienna, odpowiednia pielęgnacja – dopasowana do rodzaju licówek, materiału, a także stylu życia pacjenta.
W tym artykule wyjaśniamy, czym różni się dbanie o licówki kompozytowe i porcelanowe, jakie zasady warto wprowadzić od razu po zabiegu oraz czego unikać, aby cieszyć się pięknym uśmiechem jak najdłużej.
Czym są licówki – i czym różnią się kompozytowe od porcelanowych?
Licówki to cienkie „nakładki” (płytki), które mocuje się na przednią powierzchnię zębów. Ich zadaniem jest poprawa estetyki zębów – mogą zmienić ich kolor, kształt, długość i szerokość. W zależności od materiału wyróżniamy:
- licówki kompozytowe – wykonane z materiału podobnego do tego, z którego robi się plomby; mogą być nakładane bezpośrednio na ząb (bezpośrednie) lub przygotowane wcześniej i przyklejone (pośrednie); są mniej trwałe, ale łatwiejsze w naprawie;
- licówki porcelanowe – wykonane z ceramiki, odporniejsze na przebarwienia i ścieranie, wyglądają bardzo naturalnie; są droższe i wymagają większej precyzji przy mocowaniu, ale przy odpowiedniej pielęgnacji mogą przetrwać nawet 10–15 lat.
Dlaczego pielęgnacja licówek jest tak ważna?
Licówka – niezależnie od rodzaju – pokrywa tylko przednią część zęba. To oznacza, że naturalny ząb pod spodem nadal może być podatny na próchnicę, choroby dziąseł czy osad. Codzienna higiena to nie tylko kwestia estetyki, ale i zdrowia. Oprócz tego materiał, z którego wykonane są licówki, może się przebarwiać (w przypadku kompozytu) lub ulec uszkodzeniu (w przypadku obu rodzajów) przy nieodpowiednim traktowaniu.
Jak dbać o licówki kompozytowe?
• Mycie zębów – delikatnie, ale regularnie
Licówki kompozytowe są podatniejsze na zarysowania i przebarwienia niż porcelanowe. Należy używać miękkiej szczoteczki (najlepiej elektrycznej lub sonicznej) oraz nieabrazyjnej pasty, najlepiej o niskim współczynniku ścieralności (RDA poniżej 70).
Szczotkuj zęby dwa razy dziennie – dokładnie, ale bez nadmiernego dociskania. Zbyt agresywne mycie może zmatowić powierzchnię kompozytu, co przyspieszy jego ciemnienie.
• Unikaj barwiących produktów
Kompozyt łatwo chłonie barwniki – znacznie łatwiej niż naturalne szkliwo. Dlatego warto ograniczyć kawę, czerwone wino, buraki, herbatę czy ciemne sosy. Po ich spożyciu dobrze jest przepłukać usta wodą lub umyć zęby (ale nie od razu – najlepiej po ok. 30 minutach).
• Regularne polerowanie
Powierzchnia licówek kompozytowych z czasem traci swój połysk. Dlatego co kilka miesięcy warto umówić się na zabieg higienizacji z polerowaniem u stomatologa. To pomoże utrzymać licówki w dobrym stanie oraz zapobiegnie powstawaniu osadu.
• Ostrożność przy jedzeniu i nawykach
Unikaj gryzienia twardych przedmiotów – jak orzechy, kostki lodu, długopisy czy paznokcie. Kompozyt może się łatwo ukruszyć. Warto też zrezygnować z żucia gumy (zwłaszcza mocno klejącej się) i otwierania czegokolwiek zębami.
Jak dbać o licówki porcelanowe?
• Szczotkowanie – systematyczne i dokładne
Choć porcelana jest bardzo odporna na przebarwienia, nie oznacza to, że nie wymaga czyszczenia. Codzienne szczotkowanie (2x dziennie) oraz używanie nici dentystycznej lub irygatora dentystycznego jest absolutną podstawą. Szczoteczka może być manualna, ale lepsze rezultaty dają elektryczne i soniczne.
Pasta do zębów powinna być delikatna – bez silnych drobin ścierających. Środki wybielające mogą uszkodzić cement, którym przyklejone są licówki.
• Płukanki – tylko bez alkoholu
Wybieraj bezalkoholowe płyny do płukania ust, aby nie wysuszać jamy ustnej oraz nie wpływać na trwałość materiału. Płukanki z fluorem i składnikami łagodzącymi (np. aloesem lub allantoiną) wspierają dziąsła i świeży oddech.
• Unikaj urazów mechanicznych
Mimo swojej trwałości porcelana nie jest niezniszczalna. Mocne uderzenie (np. w trakcie sportu bez ochraniacza) może skutkować pęknięciem lub odpryśnięciem fragmentu licówki. Jeśli zgrzytasz zębami nocą, konieczna może być szyna relaksacyjna – zabezpiecza ona licówki przed ścieraniem oraz pękaniem.
Czy trzeba używać nici lub irygatora?
Tak – niezależnie od rodzaju licówek. Przestrzenie między zębami, na których znajdują się licówki, są tak samo narażone na próchnicę i zapalenie dziąseł jak te między zębami bez licówek. Codzienne oczyszczanie tych miejsc zapobiega odkładaniu się kamienia nazębnego oraz bakterii.
Jeśli nić dentystyczna jest dla Ciebie niewygodna, dobrym rozwiązaniem będzie irygator wodny, który skutecznie wypłukuje resztki jedzenia i osad bez ryzyka uszkodzenia materiału. Urządzenia takie jak chociażby Smilesonic AquaFlow są delikatne, a jednocześnie skuteczne – idealne zarówno do użytku domowego, jak i w podróży.
Co z kontrolami u dentysty?
Wizyty kontrolne co 6 miesięcy to absolutna podstawa. Podczas takiego spotkania stomatolog:
- sprawdzi szczelność licówek oraz ich przyleganie do zęba,
- oceni stan dziąseł,
- usunie kamień i osad,
- wypoleruje powierzchnię, jeśli to potrzebne.
Jeśli na swoich zębach zaobserwujesz zmianę koloru, ukruszenie, nadwrażliwość lub nieświeży oddech z jamy ustnej – nie czekaj na kontrolę, tylko zgłoś się wcześniej.
Podsumowanie: piękny uśmiech wymaga codziennej troski
Licówki – zarówno kompozytowe, jak i porcelanowe – mogą służyć wiele lat, ale tylko wtedy, gdy będą odpowiednio pielęgnowane. Choć różnią się odpornością oraz trwałością, jedno je łączy: potrzebują systematycznego, delikatnego, ale zarazem skutecznego dbania o higienę jamy ustnej.
Nie wystarczy je mieć – trzeba też o nie dbać, a wtedy staną się nie tylko ozdobą, ale także długoterminową inwestycją w zdrowy i piękny uśmiech.
